pathianhmangaihna-chin.com

Bang hang in Pasian in asia ka tunsakding pan in ka kisik kik ding hi ci hiam? Jeremiah 18:7-10.

Posted Oct 09, 2021 nen Danutasn Brown A chhungah MIZO
1,252 Tawk

Minam khat peuhpeuh ahi zongin, gam khat peuhpeuh ahi zongin botkhia-in, khenkhamin, ka suksiatna ding thu, hun khat peuhpeuh lai-in ka gen khinzo ahi zongin 8 tua ka gensa minam le gam a siatna panin a kiheikik leh, ama tungah siatna tunsak dingin ka sehsa pen ka kisikkik ding a, ka tungsak nawn kei ding hi. 9 Minam khat peuhpeuh ahi a, gam khat peuhpeuh ahi zongin lam ding le phut dingin hun khat peuhpeuh lai-in ka gen khinzo ahi zongin" (Jeremiah 18:7-10).

Amasa penpen in Pasian kician tak in in asia bawl ka ngei kei hi acih na na laisiangtho munte en in ngaihsun masa ni:

"Bang hang hiam cih leh
gitlohna lamsang a deih
Pasian na hi kei a,
siatna pen tawlkhat zong
nang tawh a omkhawm thei
ahi kei hi." (late 5:4).

"Mi khat peuhpeuh in tua bang ze-etna a thuak ciangin, “Pasian in kei hong ze-et hi,” ci-in ngaihsun kei hen. Siatna in Pasian ze-et ngei lo a, mite a siat nadingin Pasian in zong ze-et ngei lo hi. Mi khatpeuh in ama deihna zui-in a gamtat ciangin mawhna a piangsak ahi hi. Lungsim utna a gol semsem ciangin mawhna hong piang a, mawhna hong cingtaak ciangin sihna hong piang hi. Sanggamte aw, mite’ khemsa-in om kei un. A hoih thu le na khempeuh, Pasian kiang panin hong pai hi a, vantung khuavak a Piangsak pa ahih manin amah kikheel ngei lo a, amah a kihei manin khua zong mial tuan lo hi." (James 1:13-17).

James laisiangtho sung ah, siatna tawh Pasian pen kizet et thei ngei lo, siatna bangmah sem ngeilo in, mite siatna dingin aman bang mah sem ngeilo a, amahpen atawntungin hoihhi cih pen eite in siangtak in mu hihang. Mawhnei khat suksiat nangawn zong James in mawhna hi ci lai hi. Mawhna in atawp naah sihna hong piangsak hi. Mawhnei te a that pen Pasian hingeilo hi. Banghang? bang hanghiam cihleh Pasian in siatna kici khatzong semngei lo hi.

"Siatna in migilo te susia a: migitna a mudah tepeuh mah ki susia ding hi. Pasian in asila te nuntakna honkhia dinga: amah amuangmi peuh mah ki susia lo ding hi " (Late 21,22).

Miglo (wicked) te a that pen siatna hi den a, Pasian ahih leh hong honkhia leh hong damsak tawntung Pa hi. Tua ahih man in hih ngaih sut na Zeisuh in hongzang a Mark 3 ah Pharisees mi te kiang ah Sabbath ni in cina damsak ding a kilawm mah hiam? hong ci hi. Pharisees ten na nial hi banghang hiam cihleh amau bawltawm Sabbath thukham te in Sabbath ni a cina khat peuh damsak ding pen khamhi. Amau te in Zesuh pen a thukham te uh palsat hi ci a mawhsak na tung tawn in that nuam hi cih Zesuh in thei den hi. Zesuh in donghi "Sabbath ni a apha bawl ding hoih a hiam a sia bawl ding hoih ahiam?  Nuntak na hon khia ding maw that ding? ciin dong hi, ahih hang amau  te in dawnglo uhhi (aneu 4). Zesuh in apha bawl ding hong sem in tua mi pa pen damsak hi. "Tua ahih ciangin kikhopna inn panin Farisi mite paikhia-in Herod pawlte kimkhat tawh kikhopna neipah uh a, Jesuh a thah theih nading uh a vaihawm uh hi." (aneu 6).

Hih teng ah Zesuh in asia pen koicih muh cih pen eite in i sin ding thupi mahmah hi. "Apha" bawlding cih teh "nuntakna" hotkhiat ding hi ci in Amah in gen a, a "sia bawl" ding cih teh that ding cih na hi naci hi. Zesuh thukham palsat na tawh a genciang in a sia bawlna pen  thah na hi ciin  na tai in, tua in asia a gamtat na hi na cihi. Bang hang a hih thuin thupi hiam cih leh Jesuh in hih bang in agen ciang in, Papasian in mite tung ah siatna a tunsak ding pen amau te a kisik kik uh leh  kisik kik in tua siatna katun sak ding katung sak kei dinghi acih tawh kilang neih leh ki lawmhi. A hizong in, Zesuh pen  Pa tawh kibang in gamta in kampau den hi cih pen eite in thei hi hang; "Tua Tapa in Pasian’ minthanna vang hong taangkhiasak a, Pasian’ lim taktak mah hong pua-in, ama kampauna tawh leitung vantung buppi pai-in a kip hi. Mihingte a mawhna panun a siansak khit ciangin Vanglian pipa Pasian’ taklam, vantungah a tu hi." (Hebru 1:3).

"Tua ciangin Filip in, “Topa aw, Pa hong lak lecin ka lung uh kim pah ding hi,” a cih leh 9 Jesuh in, “Filip aw, hih tanvei omkhawm khin napi kei hong thei nai lo lai na hi hiam? Kei a hong mu khinte in Pa a mu khin ahih manin bang hangin, ‘Pa hong lak in,’ ci thei na hi hiam? 10 Kei pen Pa tawh pumkhat ka hih lamtak um lo na hi hiam? Note tungah ka hong gen thute keima thu bek tawh a hong gen ka hi kei a, kei tawh a om Pa Pasian in na semin a hong gen ahi hi. " (John 14:8-10).

Zesuh in Patawh kilehngat in nasem ngei lohi. Jesuh sep leh gen thu in Pa Pasian in hehpih na leh upna tawh ama tungtawn a asep ahihi. Pasian in ama limleh mel mantaktak pen a Tapa khatbek tungtawn in honglak khia a, tua ahih man in Pa in Tapa tawh a kibang in gamta hi. Amah in apha (nunna honkhia) bawl den a, a sia (that) bawl ngeilo hi. "Jesuh in, “Bang hangin bang hoih hiam cih thu hong dong na hi hiam? A hoih khat bek om hi. Nuntak tawntungna sungah na lutnop leh thukhamte na zui in,” ci-in a dawng hi." (Matthew 19:17). Matthew 7 sung ah Zesuh in Tuu bang a kineih Kamsang manlo te tawh ki sai na kidawm un hong ci hi, amau te in Tuu bang in kineih in hong paiding uh a, a sungah ngia hangsan bang hi ci hi" (aneu 15). Amau te gah(gamtatna) tung tawn in na theiding uh hi cihi" cihi. (aneu 20). Hih thu tawh kisai hibang in hong hilh hi, "Tua ahih manin singkung cidamte in gah limci gah a, singkung ginalote in gah ginalo gah uh hi. 18 Singkung cidamte in gah ginalo gah ngei lo a, singkung ginalote in gah limci gah ngei lo hi." (17,18). Tua ahih man in Pasian bek in "hoih" ahih man in, amah in "asia" gah ngeilo hi.

A sia khat peuhpeuh bawl pen hoih ngeilo hi.

"Na ki-itnate uh lungsim takpi tawh hi sak unla, a siate mudahin a hoihte lenkip un... Tua ahih ciangin Lai Siangtho sungah, “Na galte uh a gil a kial leh an na pia un. A dang a taak leh tui na pia un. Tua bangin na gamtat uhleh amaute’ maizum nadingin a bawl na hi uh hi,” ci-in a kigelh bangin gamtazaw un. Tua ahih manin gitlohna kizosak kei unla, a pha gamtatna tawh gitlohnate a zo na hi ta un." (Romans 12:9,20,21).

"Thuhoih kimlai thusia tawh
a thukte’ inn sungah
cikmahin thusia veng cih om ngei lo hi." (Paunak 17:13).

"Gitlohna lamsang kuamah kithuk loin, note khatlekhat tung le mi khempeuh tungah a pha kibawl ding ngaihsutpi-in na nei un." (1Thesalonica 5:15,21,22).

"A phate sia ci-in, a siate pha ci a,
khuavak dingin khuamial koihin,
khuamial dingin khuavak koih a,
a khum dingin a kha koihin,
a kha dingin a khum a koihte in
gimna ngah tahen." (Isaiah 5:20).

"Siatna panin kihemkhia inla,
a hoih bawl in.
Kilemna ding hanciam inla,
na phak mateng delh in."  (Late 34:14).

Pasian in asia gamtat na deih lo hi

"Topa zahtakna pen
thusia muhdahna hi a,
kiphatsakna le kihihsakna,
gamtatsia le thuzuau kam mudah hi." (Paunak 8:13).

"Kiphat sakna , kihih sakna leh zuau kam te pen gamtat hoih loh na hi a tua te in Pasian' gamtatna te hilo hi cih mu hihang. Hih tenga Pasian in hua acih a khiatna in ama thu tawh kisai a siatawh kileh bulh khempeuh ahihi. "Ama mai-ah Topa pai-in, “Topa, Topa, hehpihna nei-in a dik Pasian; lungduai-in itna kip le thutakna tawh a dim; " (Paikhiatna 34:6). Ama sung ah asia om lo in, apumpi khempeuh in a sia deihlo hi. "Tu-in hih leitung a ukpa hong tungta ahih manin note kiangah thu kong gen man nawn kei ding hi. Amah in keima tungah aana nei lo hi." (John 14:30). Asia huatna na paih khiat na in , Pasian thukham leh a zialeh tong banga nuntak na hi a, tua in Zesuh eite sung ah hong nuntak na hi .

Gamtat sia in mihing susia hi.

"Mihingte sung panin a pusuak khiate in mihing ninsak hi. Bang hang hiam cih leh mihingte’ lungsim sung panin nungak-tangval mawhnopna, guktakna, mi thahna, zilepasal neisate tawh mawhnopna, huaihamna, gitlohna, khemna, gamtat hoih lohna, enna, mi gensiatna, kisialhna, le haitatna a piangsakthei ngaihsutna hoih lote khempeuh, mihingte sung panin pusuakin mite ninsak ahihlam thei lo na hi uh hiam?” a ci hi." (Mark 7:20-23).

Pasian in ngaihsut hoih lohna te nei taktak hi cih na um hiam?

Pasian in Siatna pan hong hon khia nuamhi.

"Ze-etna lian
hong thuaksak ke’n.
Gilo’ kiang pan
hong honkhia in,’
(Uk zawhna, vangliatna,
minthanna,
na nei tawntung hi..." (Matthew 6:13).

 

"Topa in gitlohna a mudahte it a,
amah in a mi siangthote’ nuntakna
siatna ding pan a kem hi." (late 97:10).

"Topa in siatna khempeuh panin
nang hong hu ding a,
amah in a muanhuai-in
nang hong kem ding hi." (late 121:7).

"Topa in siatna khempeuh panin kei hong honkhia ding a, ama vantung gamah muanhuai takin hong tunpih ding hi. Amah in a tawntungin minthanna ngah tahen. Amen." (II Timothy 4:18).

Tua leh hih i Laisiangtho mun a dotna pen bang cih ding? Nang bang cih sim koi ci sim cihtawh pen kisai mahmah hi. Pasian gen dan hoih tak na ciamteh in, "Minam khat peuhpeuh ahi zongin, gam khat peuhpeuh ahi zongin botkhia-in, khenkhamin, ka suksiatna ding thu, hun khat peuhpeuh lai-in ka gen khinzo ahi zongin 8 tua ka gensa minam le gam a siatna panin a kiheikik leh, ama tungah siatna tunsak dingin ka sehsa pen ka kisikkik ding a, ka tungsak nawn kei ding hi.  ka kisikkik ding a, ka bawl nawn kei ding hi." Pasian in asia amasung ah neilo asia khat zong bawl ngeilo ahih ciang in, hih teng ah bang siatna agen nuam hiding hiam? Atel nop zaw ding in, kua siatna a gen nuam hiding hiam? Pasian in ama lampan a asiat sak dingdan a agen maw ahih keh ama  lampan phalna lam a gen nuam hizaw? Amah in hih siat na apiang sak diam ahih keh siatna atun ding aphal diam?

Paikhiatna 20:5 ah Pasian in hih bang in nagen hi, " “Bang hang hiam cih leh keimah note’ Topa Pasian, a aam Pasian ka hi a, kei hong mudahte’ tungah pate’ mawhna tate’ tungah khang thum khang lina dongin ka thuk-hi". I puleh ipa te amawh napan un a kisik kei uh leh ei akhang sawnsawn te in a kithuak lawh thei nahihi. Pasian in amau te tungah "siatna" tungsak ding acih "kisik kik" a tungsak lo ding acih akhiat na in , amau te kisik kik a, anuntak na hoih loh pan un aki sik kik le Amah in amaute' mawhna hang a a suksiat na ding pan khawl cihna hi hizaw hi.

"Nangmah a pilin
kingaihsun tawm kei inla,
Topa zahtakin a sia peel in.
Tua hileh nang adingin
damna zatui tawh kibang ding a,
na meimate hong damsakin
na natnate hong daisak ding hi." (Paunak 3:7-8).

Amau te'  siatna in amau te asusia ding hi a, Pasian in tuapen amaute in Pasian itna leh ahehpih na anial paisuak uh leh (Pasian)phal hi. Pasian in kuamah amathu mangding in thatang in sawl ngeilo ding hi, ahizong in khasiat takin siatna abawl khat ama lunggulh siat nasung mah ah asiatding phalhi. David in gamkhat koibangin  apuk cih agenna hoihtak in na ciamteh in:

"Amau’ bawlsa gum sung mahah
minamte kiasuk uh a,
a ngenthang siahna uhah
amau’ khe mah a awk hi.
Topa in thu hong khenin
migilote amau’ nasepna mahah
awksakna tawh amah hong kilang hi." (late 9:15-16).

Minam hoih lohna in siatna koibang a piangsak cih na muhiam? David in hih pen Pasian thukhen na in nagen hi banghang hiam cihleh Pasian' thukhen na in migilo te amau mawhna mah tawh mawhsak a amau khensat na tawhkizui in amau leh amau akisiat ding Pasian in phal cih na hi. Amos in hihdan in nagelh hi, "Thusia mudahin thupha deih unla, thukhen zumah a manin thu khen un. Tua hileh Josef minam a suakta sunte tungah Topa, Vanglian Pasian hong thunuam khathei ding hi" (Amos 5:15). Hih pen Zesuh kammal tawh i etkak ciangin, Pasian' thutang na in "asia huatna"(thahna) leh apha deihna(nuntakna honkhia) hi. Pasian' thutang(justice) na in thahna leh agal te thuaksak na hi ngeilo hi. Pasian thukhen na in migilo khat ama khut mah tawh bawl siatna mah ah "a awk ding phal cihna hi". Pasian in hih bang in gen hi, "Ahi zongin kei hong mu lo mi, amahmah a kisusia hi a, kei hong mudah peuhmah, a si nuam ahi hi,” hong ci hi." (Paunak 8:36).

"Midikte thumanin gamta uh a, migilote amau’ hoih lohna in susia hi. Thumanna in midikte’ nuntakna a nuamzaw-in piangsak a, migilote in amau’ gitlohna mah puklawh uh hi. Thumanna in midikte honkhia a, thuman lo mite in amau’ huaihamna mah awkpih uh hi. Thuman mite’ omna hangin khuapi a lian suak a, migilote’ kampauna hangin khuapi a sia suak hi. Migi lecin nang adingin a hoih a bawl na hi a, gilo lecin nangmahmah a kigimsak na hi bek hi. Thumanin gamtat ding a hanciamte nungta ding a, a sia-in a gamta teiteite si ding uh hi." (Paunak 11:3,5,6,11,17,19).

Hih in pasian zia leh tong natel zawknang in honghuh in ka umhi. Amah in hehpih na nei in, itna Pasian, na cidam ding bek alunggulh den hi a, mathu na manloh ciang na ngawn in amah in nang hong nasak(harm) lo ding hi. Laisiangtho in hihbang in nagenhi, " Pasian in itna hi" cihi. (IJohn 4:8). "Itna in kua mah nasak lo hi" cihi. (Rom13:10).

"Na khatpeuh na sepna thu theitel in.
Tua hileh na nasep peuhpeuh na
ma avang ding hi.
Siatna peelin a manin gamta inla,
thuman lampi panin
themcik zong pialkha kei in." (Paunak 4"26,27).